صفحه اصلی

اشكال دارويي چشمي

اشكال دارويي چشمي شامل قطره، پماد، ژل، محلولهاي شستشوي چشمي، لنزها و محلولهاي شستشوي لنز مي باشند.

اشكال دارويي چشمي حتماً بايستي استريل باشند و هیچ ذره­ای نبايد در اين اشكال وجود داشته باشد.

قطره ها

قطره ها رايج ترين اشكال دارويي چشمي هستند. روش استفاده از اشكال دارويي مورد استفاده در چشم اهميت زيادي دارد. در برخي موارد همانند استفاده از قطره هاي چشمي در كودكان، افراد مسن، افراد داراي مشكل بينايي يا كم بينا، آرتريت و ... لازم است ساير افراد براي ريختن قطره كمك كنند.

• در مصرف قطره هاي چشمي، يكسان بودن مقدار قطره مصرفي (دوز مصرفي) و پرهيز از آلوده شدن ظرف آن بسيار مهم است.
• هنگام استفاده دست ها بايد كاملاً‌ شسته و تميز بوده و قطره چكان با چشم و اطراف آن يا هر سطح ديگري تماس پيدا نكند.
• قطره بايد درون پلك ريخته شود، نه روي كره چشم و پس از چكاندن هر قطره چشم ها بايد به مدت 2 دقيقه بسته نگهداشته شوند.

روش استفاده از قطره چشمي

1. دستان خود را بشوييد.
2.  مراقب باشيد دستان شما با نوك قطره چكان تماس پيدا نكند.
3. به سمت بالا نگاه كنيد.
4.  پلك زيرين را به سمت پايين بكشيد تا حفره اي بين پلك و چشم ايجاد شود.
5.  تا جايي كه ممكن است قطره چكان را به اين حفره نزديك كنيد، مراقب باشيد قطره چكان با چشم شما تماس پيدا نكند.
6.  ميزان تجويز شده از دارو در حفره چشم بچكانيد و پلك زيرين را رها كنيد.
7. چشم ها را به مدت دو دقيقه ببنديد. دقت نماييد چشم ها نبايد خيلي محكم فشرده شوند.
8. مايع اضافي را با يك دستمال كاغذي از دور چشم پاك كنيد.
9. در صورتي كه بيش از يك نوع قطره چشمي تجويز شده باشد، حداقل پنج الي ده دقيقه بين استفاده دو نوع قطره فاصله بگذاريد (بعد از ريختن قطره اول حداقل 5 دقيقه صبر كنيد و بعد قطره بعدي را در چشم بريزيد).
10. قطره هاي چشمي ممكن است احساس سوزش در چشم ايجاد نمايند كه البته نبايد بيش از چند دقيقه طول بكشد، در صورتي كه بيش از اين طول كشيد با پزشك يا داروساز مشورت نماييد.

نحوه استفاده از پماد چشمي

1. دستان خود را بشوييد.
2. مراقب باشيد سر تيوب (لوله) با چيزي تماس پيدا نكند.
3. سر را كمي به عقب خم كنيد.
4.  تيوب را با يك دست نگاه داريد و با دست ديگر پلك زيرين را به پايين بكشيد تا حفره‌اي بين پلك و كره چشم ايجاد شود.
5.  تا جايي كه ممكن است سر تيوب را به اين حفره نزديك كنيد.
6. مقدار تجويز شده از پماد را در اين حفره قرار دهيد.
7. چشم ها را به مدت 2 دقيقه ببنديد.
8. پماد اضافي را با دستمال كاغذي تميز از اطراف چشم تميز كنيد.
9. سر تيوب را با يك دستمال ديگر تميز كنيد.
10. قطره ها و پمادهاي چشمي حداكثر يك ماه پس از باز شدن درب آنها بايد دور ريخته شوند.
11. هرگز از قطره و يا پماد چشمي ديگران استفاده نكنيد، زيرا احتمال آلودگي اين داروهاي چشمي در حين مصرف بسيار بالاست.
12. داروهاي چشمي براي بيش از سه روز توصيه نمي شوند، در صورتي كه پس از 3 روز هنوز هم ناراحتي چشم ادامه دارد، حتماً به پزشك مراجعه كنيد.

لنزهاي تماس چشمي

• لنزهاي تماسي را به انواع طبي و آرايشي تقسيم مي كنند.
• لنزها انواع نرم و سخت دارند. پس از گذشت مدت زمان ذكر شده در خصوص زمان استفاده از لنزها بايد آنها را دور انداخت (هفتگي، ماهانه، روزانه).
• به تاريخ انقضاي ذكر شده روي لنزها بايستي توجه نمود.
• اگر از لنزهاي تماسي چشمي (خصوصاً نوع نرم) استفاده مي كنيد، در صورت بروز هر گونه تاري ديديا حساسيت نسبت به نور، فوراً‌ با پزشك تماس بگيريد.

براي مراقبت از لنزها  در چشم فرآورده هاي متفاوتي وجود دارند كه شامل موارد ذيل است:

1- قرص هاي آنزيمي: براي ضدعفوني، شستشو، آبكشي و نگهداري لنز بكار مي‌روند.

2- قرص هاي آنزيمي: براي برداشتن رسوب پروتئيني از روي لنزها به صورت هفته‌اي يكبار كاربرد دارند.

3- محلول هاي نمكي (سالين): براي آبكشي لنز پس از شستشو به كار مي روند.

4- محلولهاي شستشوي روزانه: چند قطره محلول در حالي كه لنز در كف دست قرار دارد روي لنز ريخته شده و هر دو طرف آن به مدت 20 ثانيه با انگشتان مالش داده مي شود. ناخنهاي بلند ممكن است سبب خراشيدگي و پارگي لنز شوند.

5- محلولهاي ضدعفوني كننده: محلول هيدروژن پراكسايد براي ضدعفوني لنز استفاده مي شود. پس از استفاده از آن بايد حتماً لنز را با محلول آبكشي شستشو نمود تا باقيمانده محلول (هيدروژن پراكسايد) روي لنز از بين برود. در صورت تماس اين محلول با چشم بايد چشم را به سرعت با آب معمولي شستشو داده و به پزشك مراجعه شود.

6- محلول هاي مرطوب كننده چشم: براي رفع اصطكاك بين لنز و پلك ها و رفع خشكي چشم استفاده مي شود.

• هنگام استفاده از اين فرآورده ها بايد از همخواني آن با نوع لنز مورد استفاده اطمينان حاصل نمود.
• هرگز نبايد لنز را با آب معمولي شستشوداد زيرا مي تواند سبب بروز آلودگي و ايجاد صدمات جبران ناپذير به چشم گردد.
• توجه داشته باشيد كه رعايت بهداشت محلول نگهدارنده لنز و جا لنزي، تعويض مرتب و به موقع آنها و انتخاب محلولهاي نگهدارنده اي كه با نوع لنز و چشم شما سازگاري كامل داشته باشند در آسايش و آرامش شما نقش زيادي دارند.