کاردیومیوپاتی (بیماری عضله قلب)
شرح بیماری
کاردیومیوپاتی از ریشه “کاردیو” به معنی قلب، “میو” به معنی ماهیچه و “پاتی” به معنی بیماری است.
انواع کاردیومیوپاتی:
- کاردیومیوپاتی گشاد شده
- در این اختلال، بطن چپ قلب بزرگ شده و توانایی پمپ آن کم می شود. اغلب در افراد میانسال و مردان اتفاق می افتد. در برخی موارد، این وضعیت ارثی می باشد.
- کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک
- در این نوع کاردیومیوپاتی، ماهیچه بطن چپ قلب، به طور غیرطبیعی رشد می کند و یا ضخیم می شود. براین اساس، حفره پمپ کننده (بطن چپ)، کوچک می شود و برای رساندن خون به بدن تداخل ایجاد می کند. این عارضه می تواند در هر سنی اتفاق بیفتد. بیشتر افراد درگیر، دارای سابقه خانوادگی هستند.
- کاردیومیوپاتی محدود کننده
- در این نوع کاردیومیوپاتی، ماهیچه های قلب سخت و قابلیت انعطاف آنها کم شده و با باز شدن و پر شدن بطن های قلب تداخل می کند. این وضعیت، در هر سنی اتفاق می افتد، اما بیشتر در افراد پیر رخ می دهد. شیوع کمتری نسبت به دیگر انواع دارد و می تواند بی هیچ دلیل شناخته شده ای اتفاق افتد همچنین می تواند در نتیجه بیماری های دیگر نیز ایجاد شود.
عوامل خطر، علل و عوامل شایع
از علل شایع در ایجاد این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- فشارخون بالا
- مشکلات دریچه ای قلب
- حمله قلبی
- بالا بودن ضربان قلب
- اختلالات متابولیک، مانند بیماری تیروئید یا دیابت
- کمبود ویتامین ها و املاح معدنی مانند ویتامین B1، سلینیوم، کلسیم و منیزیم
- حاملگی
- استفاده بیش از حد از الکل
- سوء مصرف کوکائین یا داروهای ضد افسردگی
- استفاده از داروهای شیمی درمانی
- برخی عفونت های ویروسی
- تجمع آهن اضافی در ماهیچه قلب
- مصرف ماده روانگردان غیرمجاز آمفتامین
علایم و نشانه ها
شایع ترین علایم در شروع بیماری عبارتند از:
- تنگی نفس با فعالیت و حتی در حال استراحت
- ورم اندام تحتانی
- باد کردن شکم
- خستگی و کوفتگی
- ضربان نامنظم قلب
- سرگیجه، غش و ضعف
تشخیص و درمان
تشخیص
پس از اخذ شرح حال کامل و انجام معاینات، ممکن است با نظر پزشک اقدامات زیر برای بیمار انجام شود:
- عکسبرداری از قفسه سینه
- اکوکاردیوگرام
- نوار قلب
- نمونه برداری (یک لوله نازک از طریق رگ های خونی وارد قلب شده و نمونه کوچکی از قلب برای آنالیز آزمایشگاهی گرفته می شود).
- آزمایش خون BNP
با این آزمایش می توان پروتئینی که در قلب تولید می شود را اندازه گرفت. زمانی که قلب دارای نارسایی باشد، میزان BNP افزایش می یابد.
- میزان آهن موجود در خون که در واقع تجمع بیش از حد آهن در ماهیچه های قلب، می تواند قلب را ضعیف کند.
- سایر موارد به صلاحدید پزشک و نیاز بیمار
درمان
با نظر پزشک ممکن است اقدامات زیر برای بیمار انجام شود:
درمان بر اساس این که کدام یک از نوع کاردیومیوپاتی وجود دارد، متفاوت است.
- پیوند قلب
در صورت پیشرفت بیماری و عدم کنترل علایم بیماری با دارو
- تعبیه یک دستگاه مکانیکی کمکی قلب تا زمان انتظار برای پیوند قلب
این وسیله، به عنوان وسیله های کمکی بطنی شناخته می شود و می تواند از جریان خون برای مدت طولانی حمایت کند و به بیمار اجازه می دهد در بیرون از بیمارستان زندگی کند.
- سایر موارد به صلاحدید پزشک و نیاز بیمار
عوارض احتمالی
از عوارض احتمالی پس از ابتلا به این بیماری، میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- لخته های خون
اگر لخته ها به بیرون از قلب پمپ شوند، وارد جریان خون شده و می توانند عروق خونی را بسته و جریان خون را به اعضای حیاتی، مانند قلب و مغز مختل کنند. اگر لخته ها در طرف راست قلب تشکیل شود، به طرف ریه می روند و در کار ریه تداخل ایجاد می کنند.
- سوفل قلبی
افراد با کاردیومیوپاتی گشاد شده، دارای قلب بزرگ شده ای هستند، 2 تا از 4 دریچه های قلب ممکن است به درستی بسته نشوند و منجر به بازگشت خون شوند.این جریان، ایجاد صدای قابل شنیدن یا سوفل قلبی می کند.
- توقف قلبی
تمامی انواع کاردیومیوپاتی، منجر به ضربان نامنظم قلب می شوند. برخی از این ضربان‌های قلبی آنقدر آهسته هستند که جریان خون را ثابت نگه می دارند و برخی آنقدر شدید که به قلب اجازه ضربان مناسب را نمی دهند. در هر دو مورد، این ضربان های نامنظم قلبی می تواند منجر به غش یا مرگ ناگهانی شود.
زمان مراجعه به پزشک
در صورت ایجاد علایم زیر حتما به پزشک یا مرکز درمانی مراجعه کنید:
- در صورت مشاهده علایم و نشانه های ذکر شده که می تواند نشان دهنده بیماری باشد.
- در صورت مشاهده علایم زیر پس از تشخیص بیماری:
- بروز علایم بیماری در فرد یا یکی از اعضای خانواده
- بازگشت علایم بیماری پس از درمان
- درد در قفسه سینه
- بروز علایم جدید و غیرقابل کنترل
- بروز عوارض داروهای مورد استفاده در درمان
- سایر علایم و مواردی که پزشک یا تیم پزشکی برای مراجعه مجدد توصیه نموده است.
- تماس با اورژانس 115 در موارد اورژانسی
پیشگیری
برای پیشگیری از این بیماری میتوان اقدامات زیر را انجام داد:
- مراجعه به پزشک متخصص قلب در صورت داشتن سابقه خانوادگی
- بررسی بیماری در سایر اعضای درجه اول (مانند برادر و خواهرها)در صورت اثبات کاردیومیوپاتی بدون علت و ناشناخته
- پیشگیری از مصرف الکل یا کوکائین که باعث نارسایی قلبی می شود
- کنترل کردن فشار خون بالا
- دیابت