هپاتیت
شرح بیماری
هپـاتيـت ويـروسي عبـارت است از الـتهاب كبـد در اثـر يـك ويـروس. هپاتيت ويـروسي انـواع مختلـفي دارد. شايـع‌تـرين انـواع آن هپاتيت آ(A) و بی(B) هستنـد. سايـر انواع آن عبارتند از هپاتيت سی(C)، دی(D) ، ای(E) و جی(G)
ویروس ها به روش های مختلف وارد بدن شده و باعث التهاب کبد و بیماری می شوند که عبارتند از:
هپاتيت A و E : ويروس معمولاً از راه آب يا غذا وارد بدن مي‌شود، خصوصاً صدف خام كه توسط فاضلاب آلـوده شـده باشد.
هپاتيت B: معمولاً از راه آميزشي، تزريق خون‌و تزريق با سرنگ آلوده انتقال مي‌يابد. مادري كه هپاتيت B دارد ممكن است عفونت را بـه نوزادش انتقال دهد. بعضي از مـوارد هم بـدون دليل مشخص و راه شناخته، انتقال عفونت رخ داده است.
هپاتيت C: معمولاً از راه تزريق مواد مخدر داخل رگ،تزريق خون و انواع مواجهه با خون يا محصولات خوني آلوده انتقال مي‌يابد. البته در بعضی از موارد، راه انتقال‌معلوم نيست.
هپاتيتD : به‌طور جداگانه از هپاتيت B نمي‌تواند رخ دهد.
هپاتيتG : الگوي انتقال مشابهي مثل هپاتيت C دارد، معمولاً از راه خون انتقال مي‌يابد.
عوامل خطر، علل و عوامل شایع
از علل شایع در ایجاد هپاتیت میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- مسافرت به مناطقي كه بهداشت نامناسبي دارند.
- بي‌بندو باري
- تزريق مواد مخدر داخل رگ
- مصرف الكل
- تزريق خون
- كاركنان پزشكي و ساير حرفه‌هاي خطرزا
- مهد كودك‌ها يا مراكز نگهداري
- افراد تحت دياليز
- افراد دارای تغذيه نامناسب
- وجود بيماري كه باعث كاهش مقاومت بدن شده باشد.
علایم و نشانه ها
شایع ترین علایم در شروع بیماری عبارتند از:
- علايم شبيه آنفلوانزا مثل: تب، خستگي، تهوع، استفراغ، اسهال بي‌اشتهايي
چندين روز بعد:
- زردي چشم‌ها و پوست
- تيره شدن رنگ ادرار
- اجابت مزاج روشن، به رنگ خاك رس، يا سفيد
تشخیص و درمان
تشخیص
پس از اخذ شرح حال کامل و انجام معاینات، ممکن است با نظر پزشک اقدامات زیر برای بیمار انجام شود:
- آزمایـش خون و نمونه برداری
- سایر موارد به صلاحدید پزشک و نیاز بیمار
درمان
با نظر پزشک ممکن است اقدامات زیر برای بیمار انجام شود:
- وسايل جداگانه براي خوردن و آشاميدن يا استفاده از وسايل يك بار مصرف
- شستن مرتب دست ها
- داروي ضد التهاب
- سایر موارد به صلاحدید پزشک و نیاز بیمار
عوارض احتمالی
از عوارض احتمالی پس از ابتلا به این بیماری، میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- زردي و ساير علايم
- نارسایی کبد
زمان مراجعه به پزشک
در صورت ایجاد علایم زیر حتما به پزشک یا مرکز درمانی مراجعه کنید:
- در صورت مشاهده علایم و نشانه های ذکر شده که می تواند نشان دهنده بیماری باشد.
- در صورت مشاهده علایم زیر پس از تشخیص بیماری و علیرغم درمان:
- شدیدتر شدن کم اشتهایی
- خواب‌آلودگي زياد يا گيجي
- استفراغ، اسهال، يا درد شكمي
- بيشتر شدن زردي
- به وجود آمدن بثورات پوستي يا خارش
- تماس با اورژانس 115 در مواردی که علائم بیماری شدید باشد.
پیشگیری
برای پیشگیری از هپاتیت میتوان اقدامات زیر را انجام داد:
پیشگیری از هپاتیت A و E
- رعایت بهداشت فردی، شامل شستن دست ها قبل و بعد از غذا خوردن ضروری است.
- میوه ها و سبزی ها قبل از مصرف ضد عفونی شود.
- وسایل بیمار ضد عفونی شوند.
- دفع بهداشتی فاضلاب و فضولات انساني جهت جلوگیری از آلودگی آب، میوه ها، سبزیجات و خوراكی ها لازم است.
- لوازم شخصي، ظروف غذا و آشاميدني بيمار بايد از ظروف ديگران جدا باشد.
پيشگيري از هپاتيت C و D وB
- هرگز از وسايل تيز و برنده، نظير سرنگ و سوزن، تيغ اصلاح و مسواك به صورت مشترك استفاده نكنيد.
- از انجام كارهايي كه به سوراخ شدن و ايجاد خراش در پوست منجر مي‌شود، نظير خالكوبي و حجامت در مراكز غيرمطمئن و آلوده پرهيز كنيد.
- از تماس جنسي مشكوك و حفاظت نشده پرهيز كنيد.
- هرگز مواد مخدر تزريقي استفاده نكنيد.
- در صورتي كه به مخدر اعتياد درايد، براي ترك اعتياد اقدام كنيد.
- اگر پرسنل بهداشتي درماني هستيد، هميشه احتياطات همه جانبه، از قبيل استفاده از دستكش و پيشگيري از تماس با نوك سوزن و وسايل نوك تيز را رعايت نماييد.
- توصیه می‌شود افرادی که در بیمارستان‌ها و اورژانس فعالیت می‌کنند و با مریض سروکار دارند و کارگران شهرداری و زندانی ها و همچنین کسانی که خانواده درجه یک آنها مبتلا به هپاتیت B هستند واکسن هپاتیت B را تزریق کنندو بعداز شش ماه دوباره چک شوند.
- هپاتیت C برخلاف هپاتیتB واکسن ندارد، اما افراد می توانند با رعایت نکات بهداشتی ازابتلا به هپاتیت C جلوگیری کنند.