عفونت های دستگاه گوارش
شرح بیماری
اغلب عفونتهای دستگاه گوارش به علت تغییر در رژیم غذایی ایجاد میشود. انگلها، ویروسها و یا باکتریها میتواند باعث عفونتهای دستگاه گوارش شود. برخی از باکتریهای موجود در بدن ما هیچ مشکلی را ایجاد نمیکند ولی انواع دیگر باکتریها همچنین انگلها و ویروسها میتواند ما را کاملاً بیمار کرده و به همه جای بدن هجوم بیاورد. باکتریها و ویروسها میتوانند در خارج از بدن انسان گاهی اوقات برای ساعتها یا چندین روز زندگی کنند.
عوامل خطر، علل و عوامل شایع
از علل شایعی که در ایجاد این بیماری دخیل میباشند، میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
باکتریها، ویروسها، قارچها و انگلها میتوانند سبب عفونتهای گوارشی شوند. ویروسها، باکتریها و انگلها موجودات زندهای هستند که در اطراف ما زندگی میکنند. آنها در آب و خاک نیز وجود دارد. این عفونتها بیشتر درنتیجه نوشیدن آب آلوده، خوردن میوهها یا سبزیهای شسته نشده یا خوردن گوشت و ماهی که خوب پخته نشدهاند، ایجاد میشود.
علایم و نشانه ها
شایع ترین علایم در شروع بیماری عبارتند از:
- اسهال آبکی
- تهوع و استفراغ
- تب
- دلپیچه
- دردهای مبهم و متناوب عضلانی
- سردرد
تشخیص و درمان
تشخیص
پس از اخذ شرح حال کامل و انجام معاینات، ممکن است با نظر پزشک اقدامات زیر برای بیمار انجام شود:
- نمونه برداری از خون
- نمونه برداری از مدفوع
- سایر موارد به صلاحدید پزشک و نیاز بیمار
درمان
پس از تشخیص با نظر پزشک ممکن است اقدامات زیر برای بیمار انجام شود:
عفونتهای گوارشی ویروسی
این عفونت ها در مدت کوتاهی همهگیر میشود و معمولاً بعد از خوردن وعده غذایی بروز میکند.
- مصرف مایعات و برخی از داروها
در صورت عفونت گوارشی ویروسی معمولاً تب خفیفی وجود دارد و نیازی به درمان آنتیبیوتیکی نیست. با جایگزین کردن مایعات و مقداری دارو درد کاهش می یابد. نکته مهم این است که این نوع عفونتها خیلی زود به درمان جواب داده و فرد خیلی سریع بهبود مييابد.
- نوشیدن آب
در طول بیماری باید تا حد امکان آب دفع شده بدن را با نوشیدن آب جایگزین کرد. بهترین محلول برای جبران کمآبی بدن در اسهال، مصرف محلول (ORS) تحت نظر پزشک است.آب و نوشیدنیهای دیگر که حاوی سدیم، پتاسیم و سایر مواد مغذی هستند، بهتر از دیگر نوشیدنیها هستند. اگر آب بدن تا حد زیادی ازدسترفته باشد، ممکن است برای جایگزینی آن به تزریق سرم نیاز باشد.
عفونت های گوارشی باکتری
توجه: آنتیبیوتیکها میتوانند طول دوره بیماری را کوتاه کنند.
- عدم مصرف غذاهای حساسیت زا که بهتر است غذاهایی که در آنها سس، ادویه و فلفل است استفاده نشود تا بیماری کنترل شود.
- خودداری از مصرف غذاهای سنگین (افراد مبتلا به اسهال و استفراغ بايد از مصرف غذاهاي سنگين ازجمله چربي، گوشت و… تا 48 ساعت پرهيز كنند).
توجه: بيمار بايد تا چند روز از كته ماست با دوغ بدون گاز خانگي و از روز چهارم يا پنجم از سوپ آبكي بدون حبوبات بهعنوان غذا استفاده كند.
- رعایت بهداشت فردی
توجه: عفونتهاي گوارشي از طريق دهاني- مدفوعي قابلسرایت هستند. به اين معنا كه اگر يك بيمار مبتلا باشد، كافي است با دستان آلوده خود كمي ميوه براي اعضاي خانواده پوست بكند يا به آنها در پخت غذا كمك كند تا آنها را در كوتاهترين زمان در بيماري خود شريك كند پس رعایت بهداشت فردی ضروری است.
- عدم مصرف برخی از مواد که در واقع بيمار باید از مصرف نوشابه، کمپوت، آبميوه مصنوعي و هر ماده شيرين ديگري که دفع آب را افزايش ميدهد، خودداري کنند.
- سایر موارد به صلاحدید پزشک و نیاز بیمار
عوارض احتمالی
از عوارض احتمالی این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- کم آبی بدن
دفع مایعات از طریق اسهال میتواند سبب کمآبی بدن شود. این عارضه در سالمندان و کودکان کمسن مشکل جدی قلمداد میشود. به همین دلیل نوشیدن مقادیر فراوان مایعات سالم و بیخطر در طول دوره بیماری بسیار حائز اهمیت است.
زمان مراجعه به پزشک
در صورت ایجاد علایم زیر حتما به پزشک یا مرکز درمانی مراجعه کنید:
- در صورت مشاهده علایم و نشانه های ذکر شده که می تواند نشان دهنده بیماری باشد.
- در صورت مشاهده علایم زیر پس از تشخیص بیماری:
- اسهال شدید
- اسهال خونی
- سایر علایم و مواردی که پزشک یا تیم پزشکی برای مراجعه مجدد توصیه نموده است.
- تماس با اورژانس 115 در موارد اورژانسی