جدا شدگی شبکیه
شرح بیماری
جداشدگي شبكيه جدا شدن يا پاره شدن شبكيه (بافت گيرنده نور در پشت چشم) از ساير بافت‌هاي چشم. اين عارضه در همه سنين و هر دو جنس ديده مي‌شود. جداشدگي شبكيه يك اورژانس است.
عوامل خطر، علل و عوامل شایع
از علل شایع این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- آسيب چشم (پارگي شبكيه)
- استعداد ارثي (احتمالاً)
- تحليل رفتن بافتي همراه افزايش سن
علایم و نشانه ها
شایع ترین علایم در شروع بیماری عبارتند از:
علايم زير معمولاً در يك چشم رخ مي‌دهد، ولي گاهي هر دو چشم درگيرند:
- جرقه‌هاي نوراني در ميدان بينايي
- نقاط شناور در ميدان بينايي
- تاري ديد
- موج‌دار ديدن تصاوير (گاهي)
- از دست دادن تدريجي بينايي.
توجه: از آنجا كه اين حالت بسيار آهسته بروز مي‌كند بيمار ممكن است متوجه آن نگردد.
- عدم وجود درد.
عوارض احتمالی
از عوارض احتمالی پس از بروز این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- بدون درمان، كوري كامل يا نسبي در چشم مبتلا قابل انتظار است.
- با درمان تأخيري، در صورتي كه جداشدگي به ناحيه ماكولا (ناحيه مسؤول بينايي دقيق) گسترش يافته باشد، بينايي دقيق (مركزي) بيمار دچار اختلال دايمي مي‌گردد.
پیشگیری
برای پیشگیری از این بیماری میتوان اقدامات زیر را انجام داد:
- کلیه افراد در معرض خطر مانند افراد نزدیک بین، بیماران دیابتی، کسانی که سابقه شخصی خانوادگی جدا شدگی پرده شبکیه دارند، روزانه در منزل دید چشم هایشان را کنترل کنند. برای این منظور باید دید هر یک از چشم ها به صورت جداگانه با بستن چشم مقابل کنترل گردد و در صورت بروز هر تغییری در دید چشم ها يا مشاهده علایم پارگي شبكيه چشم در اسرع وقت و حداکثر ظرف24 ساعت به چشم پزشک مراجعه شود.
- اگر دچار دیابت شیرین یا بیماری‌های عروقی مي باشيد آن را درمان و کنترل نماید.
- افراد در معرض خطر از ورزش هايي كه موجب ضربه به چشم مي شود خودداري نمايند.
تشخیص و درمان
تشخیص
پس از اخذ شرح حال کامل ، ممکن است با نظر پزشک اقدامات زیر برای بیمار انجام شود:
- معاینه چشم
- سایر موارد به صلاحدید پزشک و نیاز بیماربا نظر پزشک ممکن است اقدامات زیر برای بیمار انجام شود:
درمان
- درمان به موقعيت و شدت جداشدگي بستگي دارد.
- استفاده از پوشش محافظ چشم
- جراحي جهت برقراري اتصال مجدد شبكيه به بافت‌هاي زيرين با استفاده از اشعه‌هاي ليزر مخصوص
- سرمادرماني (با استفاده از درجه حرارت زير نقطه انجماد)
- تغيير شكل چشم
- هر دو چشم بايد به‌طور همزمان تا مدتي با پوشش مخصوص بسته شوند.
- استفاده از عينك‌هاي داراي شيشه تيره پس از برداشت پوشش چشم‌ها
- عدم مالیدن چشم ها
- خودداری از دولا شدن
- اجتناب از حالاتي كه ممكن است باعث افزايش فشار داخل چشم شوند نظير يبوست؛ بلند كردن وزنه سنگين يا سرفه شدید
- سایر موارد به صلاحدید پزشک و نیاز بیمار
زمان مراجعه به پزشک
در صورت ایجاد علایم زیر حتما به پزشک یا مرکز درمانی مراجعه کنید:
- در صورت مشاهده علایم و نشانه های ذکر شده که می تواند نشان دهنده بیماری باشد.
- در صورت مشاهده علایم زیر پس از تشخیص بیماری:
- مشاهده نقاط شناور يا جرقه‌هاي نوراني در ميدان بينايي
- بروز هرگونه نشانه عفونت (خونريزي، قرمزي، درد، تورم يا تب) پس از جراحي
- بدتر شدن وضعيت بينايي پس از اتمام دوره نقاهت بعد از جراحي
- سایر علایم و مواردی که پزشک یا تیم پزشکی برای مراجعه مجدد توصیه نموده است.
- تماس با اورژانس 115 در موارد اورژانسی