بلوک قلبی (وقفه در ضربان قلبی)
شرح بیماری
بلوک قلبی عبارت است از یک اختلال پایدار خفیف یا شدید در انتقال پیام‌های الکتریکی بین دهلیزها و بطن‌های قلب. در این بیماری، هماهنگی بین انقباضات دهلیزها و بطن‌ها از بین می‌رود و کنترل ضربان قلب به درستی انجام نخواهد گرفت. بلوک قلب می‌تواند در هر سنی رخ دهد اما در مردان بالای ۴۰ سال و خانم‌ها پس از یائسگی شایع‌تر است.
افراد در معرض خطر
موارد زیر ممکن است احتمال خطر ابتلا به وقفه در ضربان قلبی(بلوک قلبی) را افزایش دهد:
- افراد بالای ۶۰ سال
- استرس
- رژیم غذایی نامناسب و پر چرب و پر نمک
- چاقی
- استعمال سیگار و دخانیات
- دیابت
- بیماری قلبی مانند آترواسکلروز، نارسایی احتقانی قلب یا بیماری دریچه‌ای قلب
- افزایش فشارخون
- سابقه اختلال الکترولیتی
- مصرف بعضی داروها
عوامل خطر، علل و عوامل شایع
از علل شایع در ایجاد این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- بیماری آترواسکلروتیک (تنگ شدن سرخرگ‌های کرونری قلب)
- ناهنجاری‌های مادرزادی قلب
- مصرف بیش از اندازه بعضی داروهای قلبی
علایم و نشانه ها
شایع ترین علایم در شروع بیماری عبارتند از:
- کندی و نامنظمی‌ضربان قلب
- از دست دادن ناگهانی هوشیاری
- تشنج
- حملات منگی، ضعف، یا گیجی
- تنگی نفس
تشخیص و درمان
تشخیص
پس از اخذ شرح حال کامل و انجام معاینات، ممکن است با نظر پزشک اقدامات زیر برای بیمار انجام شود:
- معاینه توسط متخصص قلب و عروق، یافتن نبض نامنظم و صداهای قلبی نامنظم
- بررسی نوار قلب (الکتروکاردیوگرام یا ECG)
- هولتر مانیتورینگ
دستگاهی است که ۲۴ ساعت به بیمار وصل می شود و بیمار می تواند به کارهای روزمره خود بپردازد. دستگاه کلیه ضربان های قلب حتی غیر طبیعی را ثبت می نماید و پزشک می تواند پس از اتمام دوره ضربانات را رویت نماید.
- سایر موارد به صلاحدید پزشک و نیاز بیمار
درمان
با نظر پزشک ممکن است اقدامات زیر برای بیمار انجام شود:
- جراحی جهت کاشتن یک دستگاه ضربان‌ساز مصنوعی (این دستگاه جریان الکتریکی را به‌طور منظم تولید کرده و باعث حفظ ضربان قلب در حالت طبیعی می‌شود)
- سایر موارد به صلاحدید پزشک و نیاز بیمار
عوارض احتمالی
از عوارض احتمالی این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- كند، تند، یا نامنظم شدن ضربان قلب
- ایست قلبی
- تشدید علایم بیماری بلوک قلبی با مصرف داروهای تخفیف دهنده آلرژی یا گرفتگی بینی
زمان مراجعه به پزشک
در صورت ایجاد علایم زیر حتما به پزشک یا مرکز درمانی مراجعه کنید:
- در صورت مشاهده علایم و نشانه های ذکر شده که می تواند نشان دهنده بیماری باشد.
- در صورت مشاهده علایم زیر پس از تشخیص بیماری:
- کاهش سطح هوشیاری
- تشنج
- ضعف و بی حالی
- مشاهده علایم عفونت در ناحیه عمل جراحی مانند تب، خستگی و ترشح از محل عمل
- بروز علایم بلوک قلبی در فرد یا یكی از اعضای خانواده، خصوصاً در صورت بروز حمله و از دست دادن هوشیاری
- زیاد شدن استرس زندگی پس از تشخیص بیماری
- سایر علایم و مواردی که پزشک یا تیم پزشکی برای مراجعه مجدد توصیه نموده است.
- تماس با اورژانس 115 در موارد اورژانسی
پیشگیری
برای پیشگیری از این بیماری میتوان اقدامات زیر را انجام داد:
- مراجعه به پزشک در صورت وجود هرگونه بیماری زمینه‌ساز
- عدم استعمال دخانیات
- انجام ورزش به صورت منظم
- استفاده از رژیم غذایی کم چرب و کم نمک
- کاهش وزن در صورت داشتن اضافه وزن
- خودداری از مصرف الکل ( الکل باعث مهار ضربان قلب می‌شود)