بزرگی پروستات
شرح بیماری
غده پروستات، غده‌ای به اندازه یک گردوی کوچک در بدن مردان است که بین مثانه و پیشابراه قرار دارد. مجرای ادرار پس از شروع از گردن مثانه از وسط پروستات عبور می کند بنابراین هرگونه مشکل در پروستات ممکن است جریان ادرار را تحت تاثیر قرار دهد. کار اصلی پروستات در مردان ترشح مایع منی است.
تحت تأثیر بعضی عوامل، این غده شروع به بزرگ شدن می‌کند تا جایی که حتی می‌تواند به پیشابراه فشار بیاورد و موجب تنگ شدن مجراي پيشابراه شود در نتیجه ماهيچه هاي مثانه نيروي بيشتري براي خارج كردن ادرار از داخل پيشابراه تنگ صرف مي كنند كه اين کار موجب كلفت تر شدن ماهيچه هاي مثانه مي شود. تغيير در ديواره مثانه سبب مشكلات ادراري از جمله تكرر ادرار مي شود. بزرگ شدن خوش‌خیم است؛ یعنی سرطانی نیست و در ضمن باعث ایجاد سرطان نیز نمی‌شود. 30 درصد مردان بین ۴۰-۵۰ سال و ۵۰ درصد مردان بین ۵۰-۶۰ سال و ۷۰درصد مردان بین ۶۰-۷۰ سال مبتلا به بزرگی پروستات می شوند.
عوامل خطر، علل و عوامل شایع
از علل شایع این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- افزایش سن
- تغییرات هورمونی
- ژنتیک و ارث
- فشار خون بالا
- بيماري قلبي
- ديابت
- نوع تغذیه
علایم و نشانه ها
شایع ترین علایم در شروع بیماری عبارتند از:
علایم و نشانه های بزرگی پروستات بر اساس شدت انسداد به سه نوع خفیف، متوسط و شدید تقیسم می شوند:
نوع خفیف
- سوزش مختصر ادراری
- کاهش مختصر فشار
- سرعت ادراری
نوع متوسط
- دو شاخه شدن ادرار
- تأخیر در شروع ادرار
- قطع و وصل شدن ادرار
- احساس فوریت در دفع ادرار
- شب بیدار شدن های مکرر
- زور زدن هنگام تخلیه ادرار
- چکیدن ادار بعد از اتمام دفع
- درد در ناحیه کمر، لگن یا کشاله ران
- احساس و باقیمانده زیاد ادرار در مثانه
نوع شدید
- ادرار بسیار باریک
- تخلیه ادراری کاملاً مشکل و اذیت کننده
تشخیص و درمان
تشخیص
پس از اخذ شرح حال کامل و انجام معاینات، ممکن است با نظر پزشک اقدامات زیر برای بیمار انجام شود:
- معاينه مقعدي توسط پزشك
- آزمایش خون يا آنتي ژن مخصوص پروستات (PSA)
- سونوگرافی
- نمونه برداری از پروستات
- سیستوسکوپی
- سایر موارد به صلاحدید پزشک و نیاز بیمار
درمان
با نظر پزشک ممکن است اقدامات زیر برای بیمار انجام شود:
- درمان بزرگی پروستات بسته به شدت علایم است. نوع خفیف و متوسط اغلب درمان دارویی و در نوع شدید درمان جراحی لازم است.
- درمان هاي جديد شامل:
- جراحي ليزري
- گشاد کردن پروستات توسط بالون از راه پیشابراه
- منجمد كردن بافت پروستات
- درمان گرمايي با ميكروويو (حرارت دادن بافت پروستات با ميكروويو)
- سایر موارد به صلاحدید پزشک و نیاز بیمار
عوارض احتمالی
از عوارض احتمالی پس از بروز این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- ضعیف شدن مثانه
- متسع شدن مثانه و فشار به ساير اعضاي بدن
- آسيب كليه به دليل پس زدن ادرار از مثانه به كليه
زمان مراجعه به پزشک
در صورت ایجاد علایم زیر حتما به پزشک یا مرکز درمانی مراجعه کنید:
- در صورت مشاهده علایم و نشانه های ذکر شده که می تواند نشان دهنده بیماری باشد.
- همه مردانی که بالای سن 40 سالگی می‌رسند باید سالی یک بار در صورت ظاهر شدن یا نشدن علایم به پزشک مراجعه کنند تا معاینات لازم بر روی آنها صورت بگیرد.
- افراد پرخطر ابتلا شامل آقاياني مي‌شوند كه پدر يا برادر آنها دچار بيماري پروستات شده‌اند و چكاپ منظم آنها را از سلامتشان مطمئن مي‌سازد.
- جهت پی گیری درمان پس از ایجاد بیماری بطور منظم به پزشک مراجعه نمایید.
- در صورت بدتر شدن علایم بیماری با وجود درمان دارویی مراجعه کنید.
- سایر علایم و مواردی که پزشک یا تیم پزشکی برای مراجعه مجدد توصیه نموده است.
- تماس با اورژانس 115 در موارد اورژانسی
پیشگیری
برای پیشگیری از این بیماری میتوان اقدامات زیر را انجام داد:
- مصرف دایم کلم بروکلی یا سویا، هويج، چغندر، شلغم، کنگر فرنگي و انواع کلم
- مصرف کافی انواع ویتامین‌ها به ویژه ویتامین E و C. (آجیل، تخمه آفتابگردان، بادام و جوانه گندم غنی از ویتامین E است).
- دریافت میزان کافی مواد معدنی به ویژه روی و سلنیوم. (مانند تخم کدو، ماهی و غذاهای دریایی، گوشت و روغن دانه‌های روغنی)
- خودداری از تماس با تشعشع