اختلال افسردگی اساسی
شرح بیماری
اختلال افسردگی اساسی یکی از شایع ترین تشخیصهای روانپزشکی است که مشخصه آن خلق افسرده با احساس غمگینی، اعتماد به نفس پایین و بیعلاقگی به هر نوع فعالیت و لذت روزمره مشخص میشود كه منجر به از کارافتادگی قابل توجه فرد در زندگی فردی و اجتماعی و اشتغال میشود و عملکردهای روزمره فرد همچون خوردن و خوابیدن و سلامتی فرد را تحت تأثیر قرار میدهد. علائم باید حداقل به مدت 2 هفته ادامه یابد. شیوع این بیماری در زنان دو برابر مردان است. سن بروز بیماری در حدود ۳۰ سالگی است.
عوامل خطر، علل و عوامل شایع
از علل شایع این اختلال میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- استفاده طولانی مدت از برخی داروها مانند داروهای کنترل فشار خون، قرص های خواب یا قرص های پیشگیری از بارداری.
- ژنتیک و سابقه فامیلی افسردگی
- اختلال در هورمون هاي سروتونین، نوراپی نفرین و دوپامین
- ابتلاء به یک بیماری مزمن، مثل بیماری قلبی، سکته مغزی، دیابت، سرطان و آلزایمر یا میگرن
- وقایع پراسترس زندگی، به ویژه از دست دادن یا تهدید به از دست دادن یک فرد محبوب یا شغل
- نارضایتی از جامعه و عوامل روانی مرتبط با اجتماع
- صفات شخصیتی خاصی مانند اعتماد به نفس پایین و وابستگی شدید، بدبینی و حساسیت در برابر استرس ها، شخصیتی وسواسی، منظم و جدی، کمالگرا، یا شدیداً وابسته
- انجام بعضی از اعمال جراحی مثل برداشتن پستان به علت سرطان
- گذر از یک مرحله از زندگی به مرحلهای دیگر، مثلاً یائسگی یا بازنشستگی
- اضطراب، عقبافتادگی ذهنی، فراموشی، اختلال خوردن و سوء مصرف مواد.
علایم و نشانه ها
شایع ترین علایم در شروع بیماری عبارتند از:
- حس نومیدی
- احساس گناه به خاطر چیزهای کم اهمیت یا خیالی
- احساس بیارزشی، توهمات و هذیان های نیست انگارانه
- حواس پرتی، دشواری در تمرکز اختلال حافظه، گیجی بهویژه در سالمندان
- غمگینی، گریه بیدلیل، از دست دادن علاقه و ناتوانی از لذت بردن، بیحالی و خستگی، بیقراری، زودرنجی
- مشکلات خواب شامل دشواری در خوابیدن، خواب زیاد
- کناره گیری از جامعه
تشخیص و درمان
تشخیص
پس از اخذ شرح حال کامل و انجام معاینات، ممکن است با نظر پزشک اقدامات زیر برای بیمار انجام شود:
- تشخیص توسط روانپزشک امکان پذیر است. روانپزشک به سوابق کامل پزشکی و اجتماعی بیمار، اطلاعاتی در رابطه با علائم بیماری و سابقه خانوادگی فرد نیاز خواهد داشت. و یا ممکن است لازم باشد پزشک با خانواده و دوستان فرد نیز گفت وگو داشته باشد. این مصاحبه به پزشک کمک میکند تغییرات رفتاری فرد را تشخیص دهد.
- آزمایش خون
- اسکن مغز یا ام آر آی مغز
- نیز ممکن است به منظور پی بردن به این که آیا یک بیماری جسمانی مسبب علائم دیده شده در فرد است یا خیر انجام شود. در واقع این تستها به پزشک کمک میکنند تا مطمئن شود مشکلات دیگری غیر از اختلال روانی منجر به بروز علائم نشده باشد.
- سایر موارد به صلاحدید پزشک و نیاز بیماربا نظر پزشک
درمان
ممکن است اقدامات زیر برای بیمار انجام شود:
- درمان های ضد افسردگی را میتوان به دو دسته کلی دارویی و غیردارویی تقسیم کرد. اثربخشی هر دو این درمان ها مشاهده شده است:
- درمان دارویی
- درمان غیر دارویی شامل کاردرمانی و روان درمانی
- شوک درمانی: در بیمارانی که بیماری آنان عود کننده است، یا در مقابل درمان مقاوم هستند، بیمارانی که در خطر خودکشی هستند، یا از خوردن غذا امتناع می کنند و به درمان سریع نیاز دارند.
زمان مراجعه به پزشک
در صورت ایجاد علایم زیر حتما به پزشک یا مرکز درمانی مراجعه کنید:
- در صورت مشاهده علایم و نشانه های ذکر شده که می تواند نشان دهنده بیماری باشد.
- در صورت مشاهده علایم زیر پس از تشخیص بیماری:
- وجود علایم بیماری در سایر افراد خانواده
- تشدید علایم بیماری
- مشاهده عوارض داروها
- سایر علایم و مواردی که پزشک یا تیم پزشکی برای مراجعه مجدد توصیه نموده است.
- تماس با اورژانس 115 در موارد اورژانسی.