صفحه اصلی

آنوریسم‌ عبارت است از اتساع یا بیرون‌ زدگی دیواره یک سرخرگ در اثر ضعف دیواره سرخرگ‌. آنوریسم معمولاً در آئورت یا سرخرگ‌هایی که مغز، پاها، یا دیواره قلب را تغذیه می‌کنند، ایجاد می‌شود.

انواع آنوریسم

• آنوریسم کیسه ای (تشکیل یک کیسه در یک طرف دیواره رگ خونی)
• آنوریسم دوکی شکل (اتساع و باد کردن دیواره سرخرگ از همه طرف و به شکل دوک)
• آنوریسم پاره شده (ترکیدن آنوریسم و خونریزی به داخل بافت های اطراف)موارد زیر ممکن است احتمال خطر ابتلا به کیسه ای شدن دیواره سرخرگ (آنوریسم) را افزایش دهد:

افراد در معرض خطر

• سن بیشتر از 60 سال
• سابقه حمله قلبی
• فشار خون بالا
• مصرف سیگار
• چاقی
• سابقه خانوادگی ابتلا به تصلب شرایین

از علل شایع در ایجاد این بیماری می‏توان به موارد زیر اشاره نمود:

• افزایش فشارخون
• ضعیف شدن سرخرگ
• آترواسکلروز یا سخت شدن رگ‌ها
• ضعف مادرزادی سرخرگ به خصوص در مورد آنوریسم‌های سرخرگ‌هایی که در مغز وجود دارد.
• صدمه فیزیکی
• عفونت آئورت در اثر بیماری سیفلیس
• عفونت آئورت دراثر بیماری اندوکاردیت
• عفونت آئورت بعد از جراحی آئورت

شایع ترین علایم در شروع بیماری عبارتند از:

• آنوریسم در قفسه سینه (درد ناگهانی و تیز در قفسه سینه، گردن، کمر و شکم)
• آنوریسم در شکم (درد شدید کمر، بی‌اشتهایی، کاهش وزن و وجود یک توده ضربان‌دار در شکم)
• آنوریسم در یک سرخرگ پا (نرسیدن خون به مقدار کافی به نقاط مختلف پا (پا دچار ضعف و رنگ‌پریدگی، تورم، تغییر رنگ به کبودی، ایجاد یک توده ضربان‌دار در ناحیه کشاله ران یا پشت زانو می شود)
• آنوریسم در سرخرگ مغزی (سردرد ضربان‌دار، ضعف، فلج یا کرختی، درد پشت چشم، تغییر بینایی یا نابینایی نسبی و مساوی نبودن اندازه مردمک‌های چشم)
• آنوریسم در عضله قلب (نامنظم شدن ضربان قلب و علایم نارسایی احتقانی قلب)
• خونریزی ناشی از آنوریسم مغزی (سردرد بسیار شدید و ناگهانی و معمولا بدون سابقه قبلی)

تشخیص

پس از اخذ شرح حال کامل و انجام معاینات، ممکن است با نظر پزشک اقدامات زیر برای بیمار انجام شود:

• آزمایش خون از لحاظ انعقادی
• نوار قلب
• آنژیوگرافی
• عکس‌برداری
• سی تی اسکن
• سونوگرافی
• بررسی مایع مغزی نخاعی در آنوریسم مغز
• سایر موارد به صلاحدید پزشک و نیاز بیمار

درمان

با نظر پزشک ممکن است اقدامات زیر برای بیمار انجام شود:

• جراحی که رگ مصنوعی به جای آن قسمت از رگ که آنوریسم دارد، گذاشته می‌شود.
• جراحی اورژانسی در آنوریسم مغزی
• تجویز داروهای ضدانعقادی جهت جلوگیری از تشکیل لخته
• تجویز داروهای ضددرد، پس از جراحی
• سایر موارد به صلاحدید پزشک و نیاز بیمار

از عوارض احتمالی پس از ابتلا به این بیماری، می‏توان به موارد زیر اشاره نمود:

• سکته مغزی
• پارگی آنوریسم سبب عوارض:
  • سردرد شدید
  • درد شدید و تند و تیز در قفسه سینه، شکم یا پا
  • از دست دادن هوشیاری‌
  • اگر پارگی آنوریسم درمان نشود، می‌تواند به مرگ بیانجامد.

در صورت ایجاد علایم زیر حتما به پزشک یا مرکز درمانی مراجعه کنید:

• در صورت مشاهده علایم و نشانه های ذکر شده که می تواند نشان دهنده بیماری باشد.
• در صورت مشاهده علایم زیر پس از تشخیص بیماری:
  • بروز علایم آنوریسم در فرد یا یکی از اعضای خانواده به خصوص وجود یک توده ضربان‌دار در شکم یا پا، درد قفسه سینه یا شکمی (این یک فوریت پزشکی است)
  • بروز بی نظمی ضربان قلب یا علایم نارسایی احتقانی قلب (اگر قبلا حمله قبلی رخ داده است)
  • بروز مجدد علایم پس از جراحی
• سایر علایم و مواردی که پزشک یا تیم پزشکی برای مراجعه مجدد توصیه نموده است.
• تماس با اورژانس 115 در موارد اورژانسی

برای پیشگیری از این بیماری می‏توان اقدامات زیر را انجام داد:

• ترک سیگار
• ورزش منظم
• تغذیه مناسب و رژیم کم‌چربی
• در صورت وجود سیفلیس، درمان زودهنگام
• کنترل فشار خون
• کاهش استرس