صفحه اصلی

استخوان‌های ستون فقرات از نخاع محافظت می‌کنند. نخاع وظیفه انتقال پیام های مغز به اعضاء و بالعکس را به عهده دارد. اگر این استخوان ها آسیب ببینند یا دچار شکستگی شوند، ممکن است نخاع آسیب ببیند.

مصدومی که دچار آسیب نخاعی شده است نمی‌تواند دست یا پای خود را حرکت دهد و حس قسمتی از بدنش را از دست می‌دهد.

توجه : اگر سر و گردن مصدومی که دچار آسیب ستون فقرات شده حرکت داده شود یا خم شود ممکن است آسیب بیشتری به وی وارد شود پس زمانی که به مصدم مشکوک به آسیب ستون فقرات کمک می‌شود نباید سر و گردن او را حرکت داد یا خم کرد.

باید به آسیب استخوان‌های ستون مهره‌ها مشکوک شد اگر :

• به نواحی بالاتنه مصدوم بخصوص سر، پشت یا قفسه سینه وی ضربه وارد شده است.
• بر اثر سقوط اشیاء یا انفجار به سر و قفسه سینه مصدوم ضربه وارد شده است.
• با وسیله نقلیه(سواره یا پیاده) تصادف کرده است.
• از ارتفاع سقوط کرده است.
• در اثر ضربه بی هوش شده است.
• در صورتی که تحت تأثیر الکل یا دارو بوده و آسیب دیده است.
• کاملاً هوشیار نیست.
• از درد گردن و پشت که به دست یا پا تیر می‌کشد شکایت دارد.
• در زمان رانندگی آسیب دیده است.

اقدامات

اقداماتی که باید برای کمک به مصدوم مشکوک به آسیب سر، گردن و ستون فقرات، انجام داد:

• اطمینان حاصل شود که محل برای مصدوم امن است.
• با اورژانس 115 تماس گرفته و یا از فردی خواست که این کار را انجام دهد.
• سر و گردن مصدوم به نحوی نگاه داشته شود که امکان حرکت و خم شدن آنها وجود نداشته باشد.
• فقط زمانی مصدوم حرکت داده شود که در خطر باشد.
• باید تنفس مصدوم بررسی شود یا راه هوایی او باز گردد.
• اگر مصدوم هوشیاری خود را از دست داد، عملیات احیا آغاز شود.
• اگر اجبار در چرخش مصدوم وجود دارد، به نحوی این کار را انجام شود که سر، گردن و بدن مصدوم در یک خط بماند، گردن حرکت نکرده و خم نشود. این عمل نیاز به دو امدادگر دارد.

• اگر مصدوم هوشیار است ولی استفراغ می‌کند، با احتیاط کامل به یک طرف خوابانده شود.

توجه: سر و گردن طوری قرار داده شود که تا حد امکان بی حرکت بوده و از تکان دادن سر و گردن جداً خودداری شود.

ضربه به سر

جمجمه، استخوانی محکم است که از مغز محافظت می‌کند. زمانی که ضربه به سر وارد می‌شود ممکن است به جمجمه و مغز آسیب برسد. آسیب به مغز می‌تواند بسیار خطرناک باشد. بسیار مهم است که تا رسیدن اورژانس به دقت مراقب مصدومی که دچار ضربه به سر شده است، بود. وضعیت این مصدومین می‌تواند به سرعت تغییر کند. مصدوم با آسیب به سر می‌تواند دچار ضربه به ستون فقرات نیز شده باشد.

در حوادث زیر احتمال آسیب رسیدن به سر و گردن وجود دارد:

• سقوط از ارتفاع
• وارد شدن ضربه به سر
• آسیب‌های رانندگی و تصادفات
• برق گرفتگی
• تصادفات با دوچرخه یا موتور سیکلت

علایم و نشانه ها

در صورتی که فردی دچار ضربه به سر شده است و علائم زیر در مصدوم وجود دارد باید کمک به این افراد را جدی بگیریم این علائم شامل:

• هوشیار نیست یا تنها ناله می‌کند یا حرکات جزئی دارد.
• خواب آلود یا گیج است.
• استفراغ می‌کند.
• از سردرد شکایت دارد.
• مشکل بینایی پیدا کرده است.
• در راه رفتن یا حرکت دادن اعضاء خود مشکل دارد.
• دچار تشنج شده است.