اختلال دو قطبی
شرح بیماری
اختلال دوقطبی یا شیدایی – افسردگی نوعی اختلال خلقی و یکی از بیماری های خفیف روانی است. افراد مبتلا به این بیماری دچار تغییرات شدید خلق می‌شوند. سير بيماري
بدين صورت است كه به طور يك در ميان ولي نامنظم، فرد دچار سرخوشي و فعاليت زياد بدون توجيه است (شيدايي) و به دنبال آن دچار افسردگي شديد مي‌شود، و اين سيكل به همين منوال ادامه پيدا مي‌كند. در بين شيدايي و افسردگي، دوره‌اي از رفتار طبيعي وجود دارد. اختلال دو قطبی به صورت معمول در آخر دوره نوجوانی یا اوایل دوره بزرگسالی ایجاد می شود.
عوامل خطر، علل و عوامل شایع
دليل قطعي براي اين اختلالات شناخته نشده، اما تحقيقات نشان مي‌دهد که عوامل زیر در بروز اختلال دخالت دارند:
- ارثي و سابقة خانوادگي
- دارو درمانی
- گذراندن دوره های پر استرس
- سوء مصرف مواد مخدر و الکل
- تغییرات عمده در زندگی مانند مرگ یک فرد مورد علاقه
علایم و نشانه ها
شایع ترین علایم در شروع بیماری عبارتند از:
- عدم لذت بردن از چیزهایی که قبلا لذت بخش بودند
- احساس بي قراري و آشفتگي
- از دست دادن اعتماد به نفس ، فکرکردن به خود کشي
- احساس بي ارزشي، نااميدي، زودرنجي و تحريک پذيري
- از دست دادن قدرت فکر کردن مثبت و اميدوارانه
- از دست دادن قدرت تصميم گيري حتي در موارد ساده
- مشکل تمرکز کردن
- کم شدن اشتها و وزن
- مشکل خوابيدن و بيدار شدن زودتر از موقع
- عدم تمايل به رابطه جنسي
- مشکل در شروع و به پايان رساندن کارها – حتي کارهاي روزمره
تشخیص و درمان
تشخیص
تشخیص توسط روانپزشک امکان پذیر است پس از اخذ شرح حال کامل و انجام معاینات، ممکن است با نظر پزشک اقدامات زیر برای بیمار انجام شود:
- مطالعه سوابق کامل پزشکی و اجتماعی بیمار، اطلاعاتی در رابطه با علائم بیماری و سابقه خانوادگی فرد
- گفتگو با خانواده و دوستان فرد
- آزمایش ادرار
- آزمایش خون
- سایر موارد به صلاحدید پزشک و نیاز بیماربا نظر پزشک
درمان
ممکن است اقدامات زیر برای بیمار انجام شود:
- درمان دارویی مانند لیتیوم و کاربامازپینشوك در مورد بيماراني كه به دارو جواب نمي‌دهند
- سایر موارد به صلاحدید پزشک و نیاز بیمار
- روان‌درماني يا مشاوره همراه با درمان دارويي
- بستری در مراکز درمانی
عوارض احتمالی
از عوارض احتمالی این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- عود بيماري به خصوص با قطع دارو
- خودكشي
- از دست دادن شغل، بروز مشكلات در زندگي مشترك
- عدم رو به بهبود گذاشتن اختلال
زمان مراجعه به پزشک
در صورت ایجاد علایم زیر حتما به پزشک یا مرکز درمانی مراجعه کنید:
- در صورت مشاهده علایم و نشانه های ذکر شده که می تواند نشان دهنده بیماری باشد.
- در صورت مشاهده علایم زیر پس از تشخیص بیماری:
- وجود علایم بیماری در سایر افراد خانواده
- تشدید علایم بیماری
- مشاهده عوارض داروها
- سایر علایم و مواردی که پزشک یا تیم پزشکی برای مراجعه مجدد توصیه نموده است.
- تماس با اورژانس 115 در موارد اورژانسی